CBD a działanie przeciwlękowe

Lęk – czyli nastrój, w którym dominuje odczucie silnego zagrożenia, jest jednym z najczęściej występujących objawów psychopatologicznych. Szacuje się, że na zaburzenia lękowe cierpi od 15 do 20% populacji, są to najczęściej osoby pomiędzy 24 a 44 rokiem życia. Niewątpliwie aktualnie jest wiele czynników, takich jak trwająca wiele miesięcy pandemia czy napięta sytuacja polityczna, które dodatkowo mogą potęgować odczucie lęku. Abstrahując od obecnie występujących czynników – lęk jest z nami na co dzień, jednak bywają sytuacje, w których nie pozwala normalnie funkcjonować, nie pozwala skupić się na pracy, życiu rodzinnym, a także może powodować bezsenność, brak łaknienia, bóle i zawroty głowy, kołatanie serca, drżenie, pocenie się czy bóle brzucha.  Należy jednak podkreślić, że lęk to nie to samo co strach. Strach jest naturalną reakcją organizmu na realne zagrożenie. Jest to bardzo ważna reakcja na stres, która pozwala nam zachować ostrożność w sytuacjach niebezpiecznych.  W przeciwieństwie do tego lęk jest wynikiem zagrożenia irracjonalnego, wyobrażonego.

Jest wiele substancji roślinnego pochodzenia, które mogą wpłynąć na zmniejszenie odczuwania leku, jedną z nich jest kanabidiol (CBD) występujący naturalnie w konopiach siewnych. Chociaż jest to substancja znana – w ostatnich latach wiele uwagi poświęca się jej w kontekście potwierdzenia m.in. działania przeciwlękowego. W badaniach, których wyniki opublikowano w 2011, w których oceniano wpływ CBD u pacjentów z uogólnionym zespołem lęku społecznego (Social Anxiety Disorder SAD) za pomocą funkcjonalnego neuroobrazowania dowiedziono, że kanabidiol istotnie zmniejsza lęk w przypadku SAD, co związane jest z jego wpływem na aktywność w obszarach mózgu limbicznego i paralimbicznego. Inną ważną obserwacją z tego badania było to, że CBD prawie zlikwidowało wzrost negatywnej samooceny podczas wystąpień publicznych. Do podobnych wniosków doszedł również inny zespół naukowców, których badania ukazały się w tym samym roku, w których dowiedziono, że w przypadku jego stosowania, obserwuje się znaczące zmniejszenie się niepokoju w porównaniu z placebo. Z kolei wcześniejsze badania opublikowane w 2005 i 2009 roku sugerują, że CBD jest częściowym agonistą receptora 5-HT_1A, który m.in. odpowiada za właściwości przeciwlękowe, przeciwdepresyjne i redukujące stres. Opublikowane kilka lat później badania dowodzą, że CBD moduluje również określone skonfigurowane receptory GABAA, które mogą mieć istotne znaczenie w kontekście działania przeciwlękowego. Dowiedziono także,  że CBD działa przeciwlękowo w warunkach eksperymentalnych u zwierząt, zdrowych ludzi oraz u osób z ogólną fobią społeczną.

Co ciekawe w publikacji z 2021 gdzie zestawiono wyniki na podstawie subiektywnego odczucia osób stosujących CBD, spośród osób, które w ankiecie zadeklarowały, że sięgnęły pod CBD z uwagi na potencjał przeciwlękowy aż 86,5% osób stwierdziło, że odczuwa mniejszy niepokój.

Warto tu podkreślić, że w porównaniu ze znanymi i często stosowanymi lekami przeciwlękowymi, CBD posiada dwie ważne zalety, takie jak wczesny początek działania oraz brak ważnych skutków ubocznych zarówno przy krótkotrwałym, jak i przewlekłym podawaniu. Co więcej, wykazano, że wielokrotne leczenie CBD nie rozwija tolerancji ani nie powoduje uzależnienia.

Na tym etapie rozwoju wiedzy trudno jest mówić o klinicznych implikacjach stosowania CBD do radzenia sobie lub leczenia problemów związanych z lękiem. Istnieją dowody na to, że CBD może zmniejszać reakcje lękowe sterowane sygnałem oraz jedno badanie na małej grupie z podwójnie ślepą próbą sugerujące wpływ na objawy lęku społecznego po czterech tygodniach codziennego dawkowania. Dane te wskazują na potencjał CBD w ułatwianiu krótkotrwałej redukcji lęku, a także możliwy długoterminowy wpływ na objawy lęku. Jednak nie ma bezpośrednich danych sugerujących, że leczenie zaburzeń lękowych za pomocą CBD przyniosłoby korzyści, które utrzymują się po zaprzestaniu stosowania CBD. Przyszłe prace w tym obszarze powinny skoncentrować dać odpowiedź na szereg pytań, w tym na przykład, czy CBD może ułatwić korzyści z leczenia po terapii poznawczo-behawioralnej lęku w świetle dowodów sugerujących, że CBD zmniejsza aktywność w kluczowych strukturach neurobiologicznych związanych z pobudzeniem lękowym oraz pewne dowody na to, że CBD może zmniejszać subiektywny stres otoczenia.

Podsumowując, aby potwierdzić potencjał stosowania CBD w kontekście działania przeciwlękowego, nadal potrzebne są randomizowane, podwójnie zaślepione, kontrolowane placebo badania kliniczne z większymi próbami i długotrwałym stosowaniem. Dalsze badania konieczne są także w celu określenia dokładnych mechanizmów działania CBD w różnych zaburzeniach lękowych.