CBD w Sporcie
CBD w sporcie czyli Kanabinoidy, zyskują w ostatnim czasie coraz większą popularność. Do niedawna duże wątpliwości budził fakt czy stosowanie kanabinoidów np. CBD u sportowców jest wskazane oraz przede wszystkim czy jest legalne. W 2018 World Anti-Doping Agency (WADA) czyli Światowa Agencja Antydopingowa zwolniła CBD z listy substancji niedozwolonych. Obecnie została powołana komisja, która ma rozważyć możliwość zwolnienia także innych kanabinoidów. Decyzja z tym związana i zmiany w przepisach nastąpią nie szybciej niż w przed końcem 2022 roku. Dlaczego CBD w sporcie może być atrakcyjne dla ludzi aktywnie uprawiających sport? Przemawia za tym kilka przesłanek. Jedna z nich, na pozór nie związana bezpośrednio ze sportem, to pozytywny wpływ na sen. Inne istotne dla sportowców właściwości CBD to działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne, neuroprotekcyjne czy przeciwlękowe.
Regeneracja mięśni, działanie przeciwbólowe
Uszkodzenie mięśni wywołane wysiłkiem fizycznym, szczególnie w sytuacji gdy w wyniku podjętych ćwiczeń następuje uruchomienie mięśni dotychczas niewyćwiczonych. Gdy wysiłek jest większy niż zazwyczaj, może dochodzić do ultrastrukturalnych uszkodzeń miofibryli mięśni szkieletowych i otaczającej macierzy zewnątrzkomórkowej. To wywołane wysiłkiem uszkodzenie mięśni (Exercise-Induced Muscle Damage – EIMD) upośledza funkcję mięśni i inicjuje odpowiedź zapalną. Chociaż stan zapalny jest integralną częścią naprawy, regeneracji i adaptacji EIMD [59], nadmierne zapalenie może przyczyniać się do przedłużonej bolesności mięśni i opóźnionej regeneracji funkcjonalnej. Badania dowodzą, że CBD w przedklinicznych modelach ostrego zapalenia moduluje procesy zapalne, łagodzi akumulację komórek odpornościowych (np. neutrofili, makrofagi limfocytów), stymuluje produkcję cytokin przeciwzapalnych i hamuje produkcję cytokin prozapalnych oraz reaktywnych form tlenu. W jednym z opisanych badaniach przedklinicznych u myszy zbadano wpływ wysokiej dawki CBD w przypadku specyficznego zapalenia mięśni. Oprócz opisanych powyżej efektów zaobserwowano także poprawę siły i koordynacji mięśni, a także zmniejszenie degeneracji tkanek. Ważnym aspektem jest również fakt, że CBD wykazuje działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe, więc może być alternatywną dla popularnych niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) takich jak np. ibuprofen.
Działanie przeciwbólowe
Najnowsze wyniki badań wskazują, że ibuprofen, może hamować angiogenezę i przerost mięśni szkieletowych, a więc osłabiać efekty wnikające z treningu, dlatego też trwają badania mające na celu poznanie mechanizmu działania przeciwbólowego CBD, aby w pełni móc ocenić korzyści z jego zastosowania w tym przypadku jako alternatywa dla NLPZ. Liczne badania przeprowadzone w ciągu ostatnich 10 lat dowodzą, że CBD wykazuje istotne działanie przeciwbólowe, jednak w tym przypadku bardzo istotne jest odpowiednie dobranie dawki tak aby osiągnąć efekt terapeutyczny. Działanie przeciwbólowe w przypadku sportowców jest bardzo ważnym zagadnieniem, ponieważ często osobom uprawiającym sport towarzyszy uporczywy ból, o różnej etiologii tj. zarówno ból wynikający ze stanów zapalnych powstałych na skutek uszkodzenia tkanek jak i ból neuropatyczny, który zwykle wynika ze zmian w somatosensorycznym układzie nerwowym np. powstałych w wyniku powtarzających się mechanicznych lub zapalnych podrażnień nerwów obwodowych co często ma miejsce w przypadku uprawiania sportów wytrzymałościowych.
Stres u sportowców
Wysoki poziom stresu przed zawodami lub lęk przed wynikami sportowymi (Sports Performance Anxiety – SPA) może negatywnie wpływać na wyniki sportowe. Stres może wpływać na zmniejszenie spożycia odpowiednich składników odżywczych, wpływać na zwiększone wydatki energetyczne oraz wpływać na jakość i długość i jakość snu.
Sen a aktywność fizyczna
Liczne badania dowodzą, że odpowiednia długość i jakość snu jest niezwykle istotna w kontekście funkcjonowania organizmu. Badania dowodzą, że sportowcy statystycznie śpią krócej niż reszta populacji oraz często cierpią na problemy związane z bezsennością. Prawdopodobnie przyczyną jest tryb życia sportowców tj. wieczorne zawody i sesje treningowe, podróże długodystansowe (np. jet lag, zmęczenie podróżą) oraz lęk przed zawodami. Badania nad wpływem CBD na sen, które prowadzone były u osób, którzy cierpieli na bezsenność dowodzą, że przy odpowiedniej dawce obserwowali poprawę długości snu. Ponadto obserwuje się również zmniejszenie objawów zaburzeń snu. Podsumowując, CBD w sporcie niewątpliwie wywiera wpływ na szereg efektów fizjologicznych, biochemicznych i psychologicznych, które mogą przynieść korzyści sportowcom. Istnieją dowody potwierdzające działanie przeciwzapalne, neuroprotekcyjne, przeciwbólowe i przeciwlękowe CBD. Znany jest również fakt, że CBD może chronić przed uszkodzeniami przewodu pokarmowego związanymi ze stanem zapalnym oraz promować gojenie się urazowych uszkodzeń układu kostnego. Należy jednak mieć na uwadze, że są to badania wstępne i wymagają uzupełnienia w badaniach klinicznych, jednak dotychczas uzyskane wyniki dowodzą, że kontynuowanie badań w kontekście zastosowania CBD u sportowców jest uzasadnione.
- McCartney D. i in., Cannabidiol and Sports Performance: a Narrative Review of Relevant Evidence and Recommendations for Future Research. Sports Med Open. 2020 Dec; 6: 27.
- Armstrong R. i in. Mechanisms of exercise-induced muscle fibre injury. Sports Med. 1991;12(3):184–207
- Clarkson P. i in., Muscle function after exercise-induced muscle damage and rapid adaptation. Med Sci Sports Exerc. 1992;24(5):512–520.
- Fatouros I. i in., Insights into the molecular etiology of exercise-induced inflammation: opportunities for optimizing performance. J Inflamm Res. 2016;9:175–186.
- Smith L. Acute inflammation: The underlying mechanism in delayed onset muscle soreness? Med Sci Sports Exerc. 1991;23(5):542–551.
- Booz G. Cannabidiol as an emergent therapeutic strategy for lessening the impact of inflammation on oxidative stress. Free Radic Biol Med. 2011;51(5):1054–1061.
- Klein M. i in., Effects of cannabidiol, a Cannabis sativa constituent, on oral wound healing process in rats: Clinical and histological evaluation. Phytother Res. 2018;32(11):2275–2281.
- Weiss L., Cannabidiol Arrests Onset of Autoimmune Diabetes in NOD Mice. Neuropharmacology. 2008;54(1):244–249.
- Iannotti F., Effects of non-euphoric plant cannabinoids on muscle quality and performance of dystrophic MDX mice. Br J Pharmacol. 2019;176(10):1568–1584.
- Hainline B., i in.. International Olympic Committee consensus statement on pain management in elite athletes. Br J Sports Med. 2017;51(17):1245–1258.
- Malhotra R. Sleep, recovery, and performance in sports. Neurol Clin. 2017;35(3):547–557.
